ภูหินร่องกล้า (จังหวัดพิษณุโลก)

"ภูหินร่องกล้า" เป็นอุทยานแห่งชาติแห่งที่ 48 ของประเทศ และนับเป็นแห่งที่14 ของภาคเหนือ ซึ่งมีเนื้อที่ประมาณ 307 ตารางกิโลเมตร หรือ 191,875 ไร่ ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อปี พ.ศ. 2527 ซึ่งตั้งครอบคลุมพื้นที่รอยต่อของสามจังหวัด คือ อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย และอำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก ภูหินร่องกล้าอันเป็นแหล่งกำเนิดของประวัติศาสตร์การสู้รบอันยาวนาน เป็นวีรกรรมของนักรบไทยที่เกิดขึ้น ณ ที่นี้ ตลอดจนสภาพสิ่งก่อสร้างในอดีตได้ถูกบันทึกเก็บรักษาไว้

ใช่ว่าอุทยานฯ แห่งนี้จะมีแต่ธรรมชาติเท่านั้น ในอดีตที่เคยเป็นฐานการต่อสู้ของพรรคคอมมิวนิสต์ ยังมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์การสงครามด้วยพื้นที่ทั้งหมดของภูหินร่องกล้า ได้ถูกแบ่งออกเป็นโซนต่างๆ ทั้งโรงเรียนการเมืองการทหาร ที่เปิดสอนเกี่ยวกับศาสตร์ต่างๆ ของลัทธิคอมมิวนิสต์ หรือสำนักอำนาจรัฐ ที่เป็นศูนย์การปกครองของพรรค รวมถึงที่คุมขังนักโทษการเมือง และผู้กระทำผิดต่อลัทธิ กังหันน้ำสำหรับใช้ตำข้าว โพรงหินที่ใช้สำหรับหลบซ่อนเมื่อมีการโจมตีทางอากาศ แท่นยิงปืนต่ออากาศยาน ซากฮอลิคอปเตอร์ เป็นต้น